جهاد و تهجد (قرآن)قرآن کریم آیه‌ای از خود را به بیان تهجد آسان در جنگ و جهاد اختصاص داده است. ۱ - آسانی تهجدجهاد، از عوامل تخفیف در تهجد و برداشته شدن وجوب نماز شب از مسلمانان است. ان ربک یعلم انک تقوم ادنی من ثلثی الیل ونصفه وثلثه وطـائفة من الذین معک والله یقدر الیل والنهار علم ان لن تحصوه فتاب علیکم فاقرءوا ما تیسر من القرءان... فاقرءوا ما تیسر منه.. پروردگارت می‌داند که تو و گروهی از آنها که با تو هستند نزدیک دو سوم از شب یا نصف یا ثلث آن را به پا می‌خیزند خداوند شب و روز را اندازه گیری می‌کند او می‌داند که شما نمی‌توانید مقدار آن را (به دقت) اندازه گیری کنید (برای عبادت کردن)، پس شما را بخشید اکنون آنچه برای شما میسر است قرآن بخوانید. ۲ - دشواری تشخیص اوقات شرعیاشاره به همان دستوری است که در آغاز سوره به پیامبر داده شده، تنها چیزی که در اینجا اضافه دارد این است که گروهی از مؤمنان نیز در این عبادت شبانه، پیامبر ص را همراهی می‌کردند (به عنوان یک حکم استحبابی و یا احتمالا یک حکم وجوبی زیرا شرائط آغاز اسلام ایجاب می‌کرد که آنها با تلاوت قرآن که مشتمل بر انواع درسهای عقیدتی و عملی و اخلاقی است و همچنین عبادات شبانه خود را بسازند و آماده تبلیغ اسلام و دفاع از آن گردند). ولی به گونه‌ای که از بعضی روایات استفاده می‌شود جمعی از مسلمانان در نگهداشتن حساب" ثلث" و" نصف" و" دو ثلث" گرفتار اشکال و دردسر می‌شدند (چرا که وسیله سنجش زمان در آن عصر وجود نداشت) و به همین جهت ناچار احتیاط می‌کردند، و این امر سبب می‌شد که گاه تمام شب را بیدار بمانند، و مشغول عبادت باشند، تا آنجا که پاهای آنها به خاطر قیام شبانه ورم کرد! لذا خداوند این حکم را بر آنها تخفیف داد و فرمود: " او می‌داند که شما نمی‌توانید مقدار مزبور را دقیقا اندازه گیری کنید، به همین جهت شما را بخشید، اکنون آن مقداری که از قرآن برای شما میسر است تلاوت کنید. ۳ - پانویس
۴ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۰، ص۸۲، برگرفته از مقاله «جهاد و تهجد» |